Soluduğumuz Havanın İçinde Neler Var?

Hava kirliliği denildiğinde aklınıza neler geliyor? Görülür görülmez onlarca parçacık havanın içinde ve bizimle birlikte. Soluduğumuz her nefeste aslında kirli havayı da ciğerlerimize hapsetmekten başka çaremiz kalmadığını yapılan araştırmalar kanıtlar nitelikte. Hava kirliliği şehirleşmenin getirdiği bir problem olarak karşımıza çıkmakta ve insan başta olmak üzere tüm canlıları olumsuz etkilemektedir. Buna bağlı hastalıkları hatta ölümleri kaçınılmaz hale getirmekte. Gelin bugün hava kirliliği meselesine daha yakından bakalım ve bizler bu sorunla ilgili neler yapabilirmişiz görmeye çalışalım. Sevgi ve iyilikle. Yeşil kalın…

BM verilerine göre dünya çapında her beş saniyede bir, bir kişi soluduğu kirli hava nedeniyle erken yaşta hayatını kaybediyor.

Hava kirliliği nedir?

Havayı kirleten çok sayıda gaz var. Bunlardan bazıları ozon (O3), nitrojen dioksit (NO2) ve sülfür dioksit (SO2).

Türkiye’de hava kirliliğinin yılda ortalama 37.000 erken ölüme yol açtığı tahmin ediliyor. Kirli havadaki en zararlı şeyler ise küçük asılı parçacık maddeler (PM). PM2.5 o kadar küçük bir madde ki, solunum sistemi üzerinden kana bile karışabiliyor.

İnsan sağlığını nasıl etkiliyor?

• Düşük doğum ağırlığı.
• Astım ve ilerleyen yaşlarda solunum yolu yetmezliği.
• Akut zatürre. 
• Küçük çocukların egzoz gazına maruz kalmasını olabildiğince engelleyin. 
• Park halindeyken arabanızın motorunu çalıştırmayın. 

Kentler ne yapabilir?

• Daha fazla raylı sistem taşımacılığı
• Isınmada temiz eneji kullanımının artırılması
• Daha fazla geri dönüşüm
• Daha fazla elektrikli araba

Türkiye, Avrupa’nın en büyük yenilenebilir enerji potansiyeline sahip ülkelerinden birisi olarak görülüyor. Güneş ve rüzgar enerjisinin yanı sıra jeotermal enerji kaynakları da bulunuyor. 

Yeşilliğiyle anılan Rize, Artvin, Mersin ya da Muğla gibi kentler dahil pek çok şehirde PM seviyeleri tehlikeli düzeylerde. 

10 (μg/m3) güvenli hava kalitesi seviyesi olarak kabul ediliyor. 

Dünya kentlerinde durum

• Delhi (güvenli seviye eşiğinin 14.3 katı)
• Johannesburg (güvenli seviye eşiğinin 4.1 katı)
• Ankara (güvenli seviye eşiğinin 1.9 katı)
• İstanbul (güvenli seviye eşiğinin 1.5 katı)
• Mokova (güvenli seviye eşiğinin 1.4 katı)
• Londra (güvenli seviye eşiğinin 1.2 katı)
• New York (güvenli seviye eşiğinin altında)
• Stockholm (güvenli seviye eşiğinin altında)

Kaynak: https://www.bbc.com/turkce/resources/idt-c9b6079c-4dcf-4bed-bf4e-3ce395991aea